Η Θήβα στη δραματική ποίηση
Η πλούσια μυθολογική παράδοση της Θήβας είναι σήμερα γνωστή κυρίως χάρη στα έργα των Αθηναίων τραγικών ποιητών του 5ου αιώνα π.Χ., οι οποίοι μπορούσαν να της αποδίδουν δυναστικές έριδες και ολέθρια πάθη, αταίριαστα για την Αθήνα. Οκτώ από τις σωζόμενες αρχαίες τραγωδίες έχουν ως υπόθεση θηβαϊκούς μύθους: οι Επτά επί Θήβας του Αισχύλου, η Αντιγόνη, ο Οιδίπους Τύραννος και ο Οιδίπους επί Κολωνώτου Σοφοκλή, ο Ηρακλής Μαινόμενος, οι Βάκχες, οιΙκέτιδες και οι Φοίνισσες του Ευριπίδη.
Το θέατρο αποτελούσε βασικό δημόσιο κτήριο της αρχαίας πόλης. Στη Βοιωτία έχουν διασωθεί σε καλή κατάσταση τα αρχαία θέατρα στον Ορχομενό και τη Χαιρώνεια, ενώ έχει πιστοποιηθεί η ύπαρξη θεατρικών κατασκευών και σε ιερά, όπως των Καβίρων στη Θήβα και των Μουσών στον Ελικώνα.
Στις Προθήκες 213-214 η παράσταση σε ερυθρόμορφο αγγείο, τα ειδώλια και τα προσωπεία ηθοποιών εισάγουν τον επισκέπτη στο χώρο του αρχαίου θεάτρου, ενώ στο βάθρο 114 η ρωμαϊκή σαρκοφάγος με ανάγλυφη παράσταση της Ιφιγένειας εν Ταύροις εμπνέεται ίσως από το ομώνυμο δράμα.
Στην Προθήκη 215 εκτίθεται θεατρικό κοστούμι από σύγχρονη παράσταση τραγωδίας του θηβαϊκού κύκλου,που παραχωρήθηκε στο Μουσείο Θηβών από το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν.
Συμπληρωματικά παρουσιάζεται βιντεοπροβολή με αποσπάσματα σύγχρονων παραστάσεων από τραγωδίες του θηβαϊκού κύκλου του Εθνικού Θεάτρου.
Το αφιέρωμα στην πνευματική ακτινοβολία της Βοιωτίας στο πέρασμα των αιώνων συμπληρώνεται με διαδραστική προβολή που παρουσιάζει σημαντικές προσωπικότητες της Βοιωτίας, την πορεία των περιηγητών από τον 14οέως τον 19ο αιώνα στη Βοιωτία και την απεικόνιση τοπίων και ανθρώπων της περιοχής μέσα από το φακό διάσημων φωτογράφων του 20ού αιώνα.
Στις Προθήκες 216-217 εκτίθενται χαρακτικά με θεματική από τη Βοιωτία και τους μύθους της, καθώς και παλαίτυπα βιβλία με παρόμοια θέματα, τα οποία δώρησε ο Ιωάννης Λάμπρου.
Τέλος, παρουσιάζεται βιντεοπροβολή με θέμα τη διαχρονική σημασία της λίμνης Κωπαΐδας για την ανάπτυξη της Βοιωτίας.
Στην Προθήκη 218 του εξώστη φιλοξενείται και απτική συλλογή με επιλεγμένες βοιωτικές αρχαιότητες, τις οποίες μπορεί να αγγίξει και να επεξεργαστεί ο επισκέπτης. Η συλλογή αρχαιοτήτων είναι δωρεά του Γεωργίου Κατσιμπάρδη.